دکتر ح. م. صدیق
خزائن المعاني مجموعهی چهار دیوان ترکی امیر علیشیر نوایی را در برمیگیرد.
تعداد انواع اشعار ديوانهاي چهارگانهي فوق، به شرحي كه آگاه سيرري لوند بر شمرده، چنين است:
غرائب الصغر: داراي 636 غزل، 1 مستزاد، 3 مخمّس، 1 مسدّس، 1 ترجيعبند، 1 مثنوي، 34 قطعه، 131 رباعي.
نوادر الشّباب: داراي 647 غزل، 1 مستزاد، 3 مخمس، 1 مسدس، 1 ترجيعبند، 1 تركيببند، 50 قطعه، 52 معما.
بدايع الوسط: داراي 638 غزل، 1 مستزاد، 2 مخمس، 2 مسدس، 1 نرجيعبند، 1 قصيده، 58 ، قطعه، 10 لغز، 13 تويوق.
فوائد الكبر: داراي 627 غزل، 1 مستزاد، 2 مخمس، 1 مسدس، 1 مثمن، 1 ترجيعبند، 1 مثنوي، 48 قطعه و 84 مفردات.
ترتيب غزليات در چهار ديوان فوق به اين صورت است كه در آغاز همهي قوافي حروف؛ تحميديه، مناجات، نعت و يك غزل عرفاني آورده و سپس غزلهاي غنايي و گاه تعليمي خود را مرتّب ساخته است. در حالي كه تا روزگار وي تحميديه و نعت فقط در قافيهي الف ميآمده است.
ويژگي ديگر آنكه در كنار 28 حرف سيستم الفباي تركي قافيههاي حرف (پ، چ، ژ، لا) را نيز داخل ترتيب غزلها كرده است.
تصویر صفحاتی از نسخهی خطی «غرایب الصغر» اثر امیر علیشیر نوایی
تصویر نسخه خطی «نوادر الشباب» اثر امیر علیشیر نوایی
برای کسب اطلاعات بیشتر به شناختنامه امیر علیشیر نوایی به آدرس زیر مراجعه فرمایید:
http://alishirnevayi.blogfa.com