چاپ دوازدهم کلیات اشعار ترکی حکیم ملا محمد فضولی به تصحیح دکتر ح. م. صدیق در 880 صفحه، به قطع وزیری، جلد سخت به قیمت 55000 تومان توسط نشر اختر منتشر شد.
پیشگفتار دکتر ح. م. صدیق بر چاپ دوازدهم دیوان اشعار ترکی ملا محمد فضولی در زیر میخوانیم:
متن علمی و نسبتاً صحیحتر کلیات دیوان فضولی را اینجانب در سال 1383 منتشر کردم. این متن تاکنون یازده بار چاپ شده و مورد استفاده قرار گرفته است. متنی که هم اینک زیر دست شماست، نسبت به چاپهای مذکور چند امتیاز دارد که توجه به آنها اهمیت دارد.
نخست این که سهوها و خطاهای موجود در چاپهای فوق- تا آن جا که در این چند سال به آنها پی بردم- اصلاح شده است.
دوم آن که تعداد یکصد و شصت و چهار غزل از میان مجموعه غزلهایی که از سوی پنج تن از معروفترین غزلسرایان جمهوری آذربایجان از دیوان فارسی وی به ترکی ترجمه شده است، برگزیدم و با دادن نشانی و شمارهی صفحهی آنها در متن چاپ علمی دیوان فارسی فضولی، در این متن نقل کردم. این تعداد غزلهای ترجمه شده را پیش از این به طور مستقل در کتابې با عنوان «غزللر» نیز انتشار دادهام. ترجمههایی که برگزیدم، از نظر من برگردانهای منظوم بسیار لطیف، ماهرانه و زیبایی هستند که ویژگیهای آن را در پیشگفتار ترکی توضیح دادهام.
آن تعداد از غزلهای فارسی فضولی را هم که خود اینجانب ترجمه کردهام به این بخش افزودم.
سوم این که این بار متن را با انطباق بر جدول آسانخوانی متون ترکی آماده ساختم. سعی کردم املای کلمات فارسی و عربی را مانند اصل آنها حفظ کنم، مگر آن جا که تلفظ کلمه کاملاً عوض شده باشد.
و یا کلمه ترکیالاصل باشد. مانند:
گل = گۆل
غنچه = قۏنچا
چهارم آن که متن را با نسخهی خطی نویافتهای که آن را آقایان حاج ولی محمد خوجه و آنادردی عنصری از گنبد قابوس برایم ارسال داشتند، مقابله کردم و بعضی سهوها را با استفاده از آن اصلاح کردم.
پنجم آن که متن چاپی انتشارات «لیدر» در باکو را نیز به دست آوردم و از آن هم کم و بیش بهره بردم.
با همهی این زحمتها، مانند همهی کسانی که در تهیهی متن علمی- انتقادی دیوان فضولی دچار سهو و خطا شدهاند و من برخی از آنها را در مقدمهی این کتاب آشکار کردهام، باز هم احتمال میدهم متن حاضر نیز از سهو و نقصان عاری نباشد. اما این ادعا را میکنم که از همهی متون چاپی که تا کنون در ایران و خارج از ایران انتشار یافته، کاملتر و صحیحتر است.
در زیر اختتامیه ی کوتاه کتاب را میآوریم:
????سۏن سؤز????
الینیزده اۏلان کلیات کتابېنا آشاغېداکی بؤلۆملر سالېنمېشدېر:
1- دیباچه (ص 143- 153)
2- 46 قصیده (ص 154- 267)
3- 326 تۆرکجه دیوانداکی غزللر (ص 268- 447)
4- 25 لیلی و مجنون مثنویسیندهکی غزللر (ص 448- 266)
5- 333 فارسجا دیواندان سئچیلمیش غزللرین تۆرکجه ترجمهلری (ص 267- 679)
6- 47 قطعه (ص 681- 697)
7- 4 ترجیعبند (ص 698- 711)
8- 3 ترکیب بند (ص 712- 720)
9- 5 دؤردلۆک (ص 721 – 727)
10 – 3 بئشلیک (ص 728- 732)
11- 1 آلتېلېق (ص 733 – 734)
12 – 6 ملمّع (ص 735 – 738)
13 – 76 رباعی (ص 739 – 754)
14 – 25 تۆرکجه دیواندا اۏلان عربجه شعرلرین ترجمهلری (ص 755 – 764)
کلیاتېن یئنی نشرینی حاضیرلایارکن تبریزده فعالیت گؤسترن «حافظ – فضولی» انجمنینین، کلیّاتېن باشدان سۏنا دک اۏخویوب بیر چۏخ سهولرین آشکارا چېخارمالارېنې ممنونیتله قارشېلادېم. آقای رضایی طرفیندن نظمه سالېنمېش بو سهولر جدولینی انجمنین دبیری آقای حلاجیاندان آلدېم و یئنی یایېنېمېزدا اۏنلاردان یارارلاندېم. منی و اۏخوجولارې منّتدار ائدن باشدا انجمن رئیسی آقای نجفی اۏلماقلا، انجمنین بۆتۆن عضولریندن دؤنه- دؤنه تشکر ائدیرم.