میرعلی سید سلامت
(اصلی – کرم) و (رومئو – ژولیئت)
اساطیرلرده ایشیق اؤلکه سینین، قارانلیق اؤلکه سیله مصاف و اونون موختلیف اوبرازلاری، یارانیش ترتیبی، عشق و اونون پایلانماسی و کیمسه یه یئتیشمه سی، آیریلیق و فرقت (قربت) و درد، سونرا موقدس اینک و ایلک اینسانین اؤلومو و اؤلوم ترتیبی اساس ساییلیر. بو اساس دا رومئو – ژولیئت داستانینی اصلی – کرم داستانیله موقایسه ائتمک مومکون اولور.
طبیعی کی مسافه اوزاق لیغی اوزون زمان، فورماسیون دئییشمه سی و گونده لیک لر اوز دامغاسینی اثرین اوستونه ویریب. خصوصیله اساس موقایسه لر، گرک رومئو – ژولیئت داستانینین اؤز دوغما دیلینده و اسکی نسخه لرله آرایا گلسین. بیز هله لیک شکسپیرین رومئو – ژولیئت پییسینی اصلی – کرم له، توتوشدوروب و اوندا قالان و بیان اولونان، اساطیر قالیغی نی، خصوصیله شکسپیر[1] قلمینده و پیس ده الده ائدیریک.
- رومئو – ژولیئت آرتیق گونده لیک لری قبول ائده – ائده یئر و گؤی حیاتی اینساندان آسیلی اولماسی تقدیم اولونور.
ص 244 کیشش لورونزو: آخی اؤز نسلینده بو یئرده، گؤی ده / سنده بیرلشه ره ک حیات تاپیب دیر.
اصلی کرم ده اولان ... (۴) ایشیق اؤلکه سی و قارانلیق اؤلکه سی: «کر» ص 163، مصاف و عداوت (Prolog): و ئرونادا ایکی نجیب عاییله / کهنه عداوتله آلیشدی یاندی / پاخیللیق تازادان دوندو گورسئله /اللر قانا باتدی قانا بولاندی / دوشمن نسیل لرده جوت قوشا اولدوز / وئردی اوره یینی صاف محبته / اونلار طالعی دونوک اوغورسوز / هلاکی سون قویدو بو عداوته / ناکام عاشیق لارین مدهش اؤلومو / بدبخت آتالاری تیتره دن فساد / آغیر پئشمان چی لیق بختین ظولومو/ آلار واختی نیزی ایکی جه ساعت.
اگر تماشایه دقت وئرسه نیز، سهوسیز گؤسترمه یه چالیشییریق بیز.
- عشق کاتیگوریاسی گونده لیک لر شکلینده آرایا گلیر.
«18 – 17- 16» اصلی – کرم داستانیندا اولان درد بو پیس ده ایسه وصف اولونور:
ص 171 رومئو: [گرک درد ایچینده اوره ک پوچ اولسون.]
ص 173 رومئو: [بلی اوخویورام دونوک بختیمین/ آجی ددلرینی بلالرینی]
ص 189 رومئو: [یارا گؤرمه ینلر گولو یارایا]
ص 220 [گل بری گل بری بدبخت رومئو/ غم اضطراب سنه عاشیق اولوبدور / محکم دوست اولوبسان بوتون دردلرله]
فراق، آیریلیق: رومئو – ژولیئت ده آیریلیق، سورگون شکلینده آرایا گلیر.
ص 214 هر تزوک: من اونو تعجیلله ییدیرم سورگونه.
ص 218 ژولیئت: [تییالت اؤلدو، سورگون اولدو رومئو./ سورگون اولدو بو سوز یالنیز تک بو سوز.]
اؤلوم و اؤلوم ترتیبی: مجموعه ده بونلا بئله کی ژولیئتین اؤلومونه تمام اسباب حاضردیر. ژولیئت اؤلمه ییر. اونون اؤلوموندن اؤنجه رومئو اؤلور. ژولیئت رومئونون نعشی اوستونده، رومئونون خنجریله اوز باغرینی یاریر.
- آخیر حیصه دن بیر اورنک: ص 256 ژولیئت رومئونون نعشی اوسته:
الینده کی نه دیر شوشه دیر گؤره ن؟ / زهردیر عومرونو محو ائتدی ائرکن / آه خسیس سئوگیلیم ایچیب بوس بوتون / منه بیر دامجی دا ساخلاماییب دیر./ اوپه جه یم اونون دوداقلاریندان / یقین زَهَر قالیب اونلاردا بیر آز/ منیم اولمه ییمه کومک ائیله ییر.
«رومئونو اوپور»: نئجه ده ایسسی دیر دوداقلاری آه،
«رومئونون خنجرینی قینیندان چیخاردیر.»:
قینین باخ بودور،
خنجری کؤکسونه سانجیر:
سن دینجل بورادا من سه قوی اؤلوم،
رومئونون جسدی اوسته ییخیلیر، اؤلور. بو پییس ده بعضی پارچالار، اصلی – کرم تابلولاریله عینی گؤرونور.
- کاپوله تین باغی ص 189 رومئو داخیل اولور. «یارا گؤرمه ینلر گولو یارایا»
کاپوله تین باغی اصلی اولان باغ لا یالنیز بیر حئصارلا فرق له نیر. رومئو دئییر: «گولوم بوردا ایک هارا گئدیم من.»
اصلی کرم ده، کرم دئییر: هارا گئدیم اصلیم قالیر بو یئرده /امان اصلی منی گریان ائیله مه».
- ص 199 مئرکوسیو دئییر: وای یازیق رومئو او آرتیق اؤلوب/ آغ بنیز پری نین قارا گؤزلری اونو آغیر یارالاییب.
اصلی – کرم ده کرم دئییر: خاص گوموشدن اولسا بیر آغجامایا، یول وئرمه یین باشی اوجالی داغلار.
اصلی موقایسه رومئو – ژولیئت داستانینین اوز دوغما دیلینده گرک گئچیریله اما یانیق کرم له سس لش مه نادردیر.
ص 207 «اودلو سئوگی لرین اودلو سونو وار.»
[1] شکسپیر – پیس لر رداکسیا هئیتی: آنار – بایرامئو، ولییئو، کامل – داداش زاده، آراز – ائلچین – ایلیس لی. اکرم – نبی یئو، آزاد – خلیل یئو، پناه – شیخ لی.